standard oil company ne demek?

Standard Oil Şirketi Hakkında

Standard Oil, John D. Rockefeller tarafından 1870 yılında kurulan ve 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında Amerikan petrol endüstrisine hakim olan bir Amerikan petrol üretim, taşıma, rafine etme ve pazarlama şirketiydi. Şirket, tarihteki en büyük ve en zengin çok uluslu şirketlerden biri olarak kabul edilir.

  • Kuruluş ve Büyüme: Standard Oil, agresif iş taktikleri, dikey bütünleşme ve yatay bütünleşme stratejileri sayesinde kısa sürede sektörde tekel konuma geldi.
  • Tekelci Uygulamalar: Şirket, rakiplerini satın alarak veya rekabet dışı bırakarak, demiryolu şirketleriyle gizli anlaşmalar yaparak ve agresif fiyatlandırma politikaları izleyerek eleştirildi. Bu durum, kamuoyunda tepkilere ve hükümet müdahalesine yol açtı.
  • Sherman Antitrust Yasası: Standard Oil'in tekelci uygulamaları, 1890 tarihli Sherman Antitrust Yasası uyarınca yargılanmasına neden oldu.
  • Parçalanma: 1911 yılında ABD Yüksek Mahkemesi, Standard Oil'in tröst oluşturarak yasayı ihlal ettiğine karar verdi ve şirketin 34 ayrı şirkete bölünmesine hükmetti. Bu şirketler arasında ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips ve Amoco (daha sonra BP'ye katıldı) gibi günümüzün büyük petrol şirketleri bulunmaktadır.
  • Etkileri: Standard Oil'in parçalanması, ABD'de rekabet hukukunun gelişmesinde ve şirketlerin tekelci güçlerinin sınırlandırılmasında önemli bir rol oynamıştır. Ayrıca, petrol endüstrisindeki rekabeti artırmış ve yeni şirketlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
  • John D. Rockefeller: Şirketin kurucusu John D. Rockefeller, servetini hayır işlerine adamış ve modern filantropinin öncülerinden biri olarak kabul edilmektedir.